Tòa "đẻ" thêm thủ tục - xác nhận nơi cư trú bị đơn

"Phép vua thua lệ làng" câu nói từ xưa của cha ông ta đến bây giờ vẫn còn nguyên giá trị.

Hầu như những ai đã từng đi nộp đơn khởi kiện trực tiếp tại Tòa án thì đều thấu hiểu những khó khăn mình gặp phải. Bài viết này tác giả xin nêu ra yêu cầu của một số Tòa án không phù hợp với quy định của pháp luật nhưng lại đang tồn tại rất phổ biến đó là việc các cán bộ Tòa án yêu cầu người khởi kiện liên hệ với công an xã/phường/thị trấn xác nhận nơi cư trú của người bị kiện và người có quyền lợi liên quan. Nếu người khởi kiện không cung cấp được giấy xác nhận này thì Tòa nhất định không nhận đơn khởi kiện.

Bài viết liên quan:
>>> Nộp đơn khởi kiện
Tác giả không hiểu Tòa đã dựa vào quy định nào để đưa ra yêu cầu này, trong khi Điều 164 của Bộ luật Tố tụng Dân sự  chỉ quy định trong Đơn khởi kiện, người khởikiện chỉ cần ghi đầy đủ  họ, tên, địa chỉ người khởi kiện và họ, tên người có quyền và nghĩa vụ liên quan (nếu có). Vấn đề này cũng được Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn cụ thể tại các Khoản 5,6,7 Điều 9, Nghị Quyết 05/2012/NQ-HĐTP theo đó thì : 

“5. Trường hợp trong đơn khởi kiện không ghi đầy đủ cụ thể hoặc ghi không đúng tên, địa chỉ của người bị kiện; tên, địa chỉ của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, thì Toà án yêu cầu người khởi kiện ghi đầy đủ và đúng tên, địa chỉ của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Nếu người khởi kiện không thực hiện, thì Toà án căn cứ vào khoản 2 Điều 169 của BLTTDS trả lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho họ mà không được thụ lý vụ án. Việc Toà án thụ lý vụ án để sau đó ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án với lý do “chưa tìm được địa chỉ của bị đơn” là không đúng quy định của BLTTDS, vì đây không phải là một trong những trường hợp Toà án ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án quy định tại Điều 189 của BLTTDS. Toà án cũng không được tự mình tiến hành thông báo tìm người bị kiện, vì đây là nghĩa vụ của đương sự.

6. Đối với trường hợp trong đơn khởikiện người khởi kiện có ghi đầy đủ cụ thể và đúng địa chỉ của người bị kiện, của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan theo đúng quy định tại khoản 2 Điều 164 BLTTDS, hướng dẫn tại Điều 5 của Nghị quyết này và Mẫu số 01 ban hành kèm theo Nghị quyết này nhưng họ không có nơi cư trú ổn định, thường xuyên thay đổi nơi cư trú mà không thông báo địa chỉ mới cho người khởi kiện, cho Toà án, nhằm mục đích giấu địa chỉ, trốn tránh nghĩa vụ đối với người khởi kiện, thì được coi là trường hợp người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình giấu địa chỉ. Toà án tiến hành thụ lý giải quyết vụ án theo thủ tục chung.

7. Nếu người khởi kiện không biết hoặc ghi không đúng địa chỉ của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan để ghi trong đơn khởi kiện, thì họ phải thực hiện việc tìm địa chỉ của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.”

Như vậy trong mọi trường hợp khi khởi kiện, người khởi kiện chỉ cần ghi đúng và đầy đủ địa chỉ của người bị kiện là đã đúng theo quy định của pháp luật, không có một quy định nào bắt buộc người khởi kiện phải liên hệ với công an địa phương của người bị kiện để đi xác minh địa chỉ của người bị kiện. Điều này gây ra nhiều khó khăn và thêm thủ tục cho người dân, ấy vậy mà bây giờ được xem như cái “lệ” ở một số Tòa địa phương vì vậy khi tư vấn cho người dân nộp đơn khởi kiện thì buộc lòng tác giả cũng phải hướng dẫn người khởi kiện đi xác minh địa chỉ.

“Đẻ” thêm thủ tục lại sai thêm từ việc làm thủ tục.

Nếu là lần đầu tiên đi nộp đơn khởi kiện và bị cán bộ Tòa án nêu ra yêu cầu đó thì chắc chắn người khởi kiện sẽ được cán bộ Tòa án bán hoặc cho 01 mẫu đơn xin xác nhận địa chỉ cư trú. Tác giả cũng đã có cơ hội nhận được “mẫu” này, điều bất ngờ khi đọc vào mẫu thì giật mình vì tư cách của người viết đơn, trong mẫu đơn mà Tòa cung cấp ghi ở phần người viết đơn là : “Tôi tên là ……………. là nguyên đơn trong vụ án ………” trong khi theo quy định của pháp luật thì tư cách nguyên đơn chỉ được xác lập khi Tòa thụ lý để giải quyết vụ án?

QUYETQUYEN